ڪھاڻي: زنگجي ويل زندگي /ماھم سنڌي

28/10/2015
My story published in today's kawish gallery page.

ڪھاڻي: زنگجي ويل زندگي /ماھم سنڌي.
mahamsindhi05@gmail.com
ھاڻي ان جي خوشين مٿان زنگ لڳي ويو ھو جيڪو شايد لھڻ جي آس ھو وڃائي ويٺي ھئي.
فرزانه جنھن جي جڏھن مائٽن جي رضامندي سان شادي سندن ئي ويجھي رشتيداري ۾ ٿي ته ھو تمام گھڻي خوش ۽ مطمئن  ھئي.ھن جي شادي ڪنھن امير گھراڻي بجاء ھڪ غريب گھر ۾ ٿي تنھن ھوندي ھو رب جا شڪرانا ڪندي ھئي ته ان جو جيوين ساٿي غريب آھي پر ان جو ساٿ ان کي دنيا جي امير ترين عورت بڻائي ٿو ڇڏي.ھن محل محلات جي خواھش ڪڏھ  نه رکي ھئي پر جڏھن به نماز پڙھ  بعد دعا لاء ھٿ اُڀ طرف وڌائيندي ھئي ته فقط ايترو چوندي ھئي.منھنجي گھر جي روزي سکي ھجي.شادي بعد جلد ئي اولاد جي نعمت ان لاء دنيا جي وڏي دولت ھئي.جيتوڻڪ ان جو مڙس عدنان ھڪ سرڪاري اسڪول ۾ پٽيوالو ھيو ۽ گھٽ آمدني سبب ھو غربت واري زندگي گھاري رھيا ھئا تنھن ھوندي به ھو پنھنجي ٽن ٻارن (ٻه پٽ ھڪ نياڻي) سان ۽ مڙس سان انتھائي خوش ھئي.ھو گھٽ پڙھيل ھئڻ باوجود نوڪري ڪرڻ جي اھل نه ھئي تنھن ھوندي به ھڪ فرمانبدار ۽ ذميوار زال  جو ڪردار نڀائيندي پنھنجي مڙس جو ھٿ ونڊائيندي ھئي.پاڙي وارن جو رليون سبندي ھئي.ڪڻڪ جي موسم ۾ تيلين سان دٻڪيون پڻ  ٺاھيندي ھئي.ھو ھٿ جو پورھيو ڪري پوري ڪوشش ڪندي ھئي ته مڙس جي مدد ڪري.ھاڻي فرزانه کي ٽن ٻارن جي ماءُ بڻجي چڪي ھئي ۽ انتھائي خوش ھئي.پر شادي جي ڪجھ عرصي بعد ئي عدنان جي دلچسپي نه صرف زال پر ٻارن مان به گھٽجڻ لڳي. ھو بي پرواھ ٿيڻ لڳو ۽ گھڻو وقت گھر کان ٻاھر گزارڻ لڳو.مھيني وار ايندڙ پگھار مان گھر جو ضرورتون پوريون ڪرڻ بجاء ھو سڀ ٻاھر لٽائي ڇڏيندو ھو.ائين ھلندي ھلندي نيٺ چوڻ لڳو  فرزانه تون مونکي نٿي وڻين مان جلد ئي ٻي شادي ڪندس.فرزانه چوڻ لڳي شڪل  صورت ته الله جي ٺاھيل ھوندي آھي باقي سيرت ۾ مون ۾ ڪھڙي ڪمي رھجي وئي جو تون پنھنجي ئي گھر کي بگاڙڻ ٿو چاھين.پر ضد ۽ پاڳل پن عدنان جي سر تي سوار ھئي.ڪو جنون ان جي دل ودماغ تي ڇايل ھيو ۽ ھو پنھنجي خاندان ۽ پنھنجي ٻارن جو ئي دشمن ٿي بيٺو .فرزانه جي گھڻي سمجھائڻ  کانپوء به عدنان سڀ ڪجھ اڻ  ڌي ڪري ان کي ئي دٻائيندو ۽ ھيسائيندو ھيو.ھو راتين جو راتيون گھر کان ٻاھر گذارڻ لڳو.ھڪ ڏينھن جڏھن عدنان گھر ۾ آيل ھو ته فرزانه ان جا ميرا ڪپڙا ڌوئڻ لاء  کنيا ته ان مان ھڪ خوبصورت ۽ ننڍي عمر جي ڇوڪري جي تصوير نڪتي.ھو جھٽ ۾ تصوير کڻي عدنان وٽ آئي ۽ پڇيائين
عدنان ھي ڪنھن جي تصوير آھي؟
عدنان ڇڙٻ ڏيندي چيو تنھنجو ان سان ڇا وڃي مان ڄاڻان منھنجو ڪم.توکي ھن گھر ۾ رھڻو آھي ته چپ چاپ رھ. نه ته پاڻ سمجھين ٿي.
فرزانه ڊڄي وئي ۽ وري پل کن ۾ ئي ھمت جوٽيندي چيائين منھنجي زندگي ته اڳ ئي خراب ڪري چڪو آھين.مان تنھنجي پيار ۽ عزت لاء عمر ڀر ترسندي رھندس پر ڪجھ خيال ڪر پنھنجن ٻچن جو جيڪي ھاڻ اچي جوان ٿيا آھن ۽ شادي جي لائق اچي ٿيا آھن.  تون ھڪ پيءُ جي حيثيت ۾ سوچڻ بجاء اڃا تائين سوچن ۾ ھڪ ڇڙواڳ ۽ ڪنوارو ڇوڪرو ٿي گھمي پيو.
عدنان پنھنجي ضد تان نيٺ نه لٿو ۽ فرزانه جون سڀ ڳالھيون اڻ ٻڌيون ڪري انھي تصوير واري ڇوڪري سان شادي ڪرڻ جو پڪو پھ ڪري ڇڏيائين.نيٺ اھو سج به اڀريو جنھن ڏينھن فرزانه جا سڀ حق ڪنھن ٻي عورت جي ھٿ ۾ وڃڻا ھئا.عدنان ڀر واري شھر ۾ ڌام ڌوم سان ڳائي وڄائي شادي ڪئي.جنھن جي ڪوٺ سڀن کي ھئي.بس پابندي ھئي ته فرزانه ۽ ان جي ٻارن تي.
20 سالن جي ڇوڪري رخسار جڏھن عدنان وٽ پرڻجي آئي ته سوين نخرا ۽ ناز ڪرڻ لڳي.عدنان جنھن وٽ صرف پٽيوالي نوڪري کانسواء ٻيو ڪو ڪمائي جو ذريعو نه ھيو.ھو اھو مھيني وار پگھار پنھنجي نئي ڪنوار تي لٽائڻ لڳو.عدنان شھر ۾ گھر ڪرائي تي وٺي ان کي رھائڻ لڳو.۽ پنھنجي پھرين زال ۽ پنھنجي ٻارن کي صفا وساري ڇڏيائين.ھو سيڌو سامان به نه ڏيندو ھو نا ئي ان جا پئسا ڏيڻ ضروري سمجھندو ھيو.عدنان تي سڄو ڏينھن رخسار جي ويس وڳن بابت ئي سوچيندو ھيو.فرزانه ويچاري تي فاقه ڪشي جا ڏينھن اچي ويا ھئا.پورھئي لاء ڪم  نه ملندو ھئس ته شرمندا ٿي پنھنجي مائٽن کان ماني کڻي ايندي ھئي.جنھن ڪري ڀاڄائين جا طعنا مھڻا ته ملندا ھئس پر ھو ليکيندي نه ھئي.ھڪ دفعو رخسار کي گھمائڻ لاء عدنان جڏھن ڳوٺ وٺي آيو ته گھر جو ھڪڙو ڪمرو جيڪو فرزانه ۽ انھن جي ٻارن لاء ھيو اھو به کسجي ويو ھيس.رخسار کي پھچڻ جي ھمت ته فرزانه ۾ ھئي پر مڙس جي دڙڪن سبب ھو چپ ھئي.ان کي ٻارن سميت ٻاھر اڱڻ تي تڙي ڪڍيو ويو.فرزانه جي مزاحمت تي عدنان رخسار کي خوشي ڏيندي فرزانه تي ھٿ کڻي ان کي مارڪُٽ پڻ ڪئي.اھو سڀ ڪجھ فرزانه لاء ايذائيندڙ ھيو پر ھو پنھنجي مزاجي خدا اڳيان بنھ مجبور ھئي.ڇوته ان لاء لاپرواھ رھندڙ عدنان ئي ان جو واحد سھارو ھيو.ھو پنھنجي مڙس ۽ ان جي زال اڳيان فقط ھڪ نوڪرياڻي بڻجي وئي ھئي.ان جي ٻارن جي پڙھائي اڌ ۾ رُلي وئي ھئي.ان جا ٻار عيد بارات تي نون ڪپڙن جي آس ته رکندا ھئا پر ملندا نه ھئا.مھيني ماسي عدنان ڳوٺ صرف رخسار کي سير وتفريح ڪرائڻ لاء ايندو ھو ۽ ان کي باغ ۽ ٻنيون گھمائيندو ھيو.ھن ته پنھنجن ٻچن جي سار  لھڻ ئي  ڇڏي ڏني ھئي.جھڙي طرح فرزانه جي خوشي واري شادي شده زندگي بي رنگ ٿي وئي ھئي ته ان جي ٻارن لاء به ڪي رنگ زندگي ۾ باقي  نه  رھيا ھئا.ھو نماڻا ۽ ويچارا ڏسڻ ۾ ايندا ھئا.آسپاس ۾ موجود مردن جو پنھنجي اولاد ۽ زالن سان محبت ڏسي ھي شرمنده ٿي ويندا ھئا ته اھڙي زندگي اسان کي ميسر ڇو نه آھي.
ھڪ دفعي چانڊوڪي رات ۾ فرزانه جا ٽئي ٻارڙا ان سان اچي گڏ کٽ تي ويٺا.ڪو جھولي ۾ سمھي پيو ته ڪو ان جي ٻانھن تي.ان جي ماءُ روز ائين ئي انھن کي جھولي ۾ آکاڻيون ٻڌائي سمھاريندي ھئي.ان جي وڏي پٽ لاشعوري ۾ سوال ڪيو ته امان اوھانجي ٻڌايل آکاڻي ۾ ته شھزادي جي ڏکئي وقت بعد ان کي ان جو شھزادو ملي ويو ھيو ۽ ھو خوشحال زندگي گزارڻ لڳا ھئا.اسان وٽ اھڙا خوشي وارا ڏينھن ڪڏھن ايندا جڏھن بابا اوھان سان ۽اسان سان محبت ڪندو.پاڻ سڀني کا ڀائيندو ؟
فرزانه ھيڪر ڪاري رات جيان بلڪل خاموش ٿي وئي ان جا چپ ڄڻ ته ڪنھن اچانڪ پڇي ويندڙ سوال سان سبجي ويا ھئا.پوء ڪجھ ساعت ۾ ڊگھو ساھ کڻندي چيائين منھنجا پيارا  ٻچڙا اسانجي خوشي کي ته زنگ لڳي ويو آھي!!!
http://www.thekawish.com/beta/epaper-details.php?details=2015/Oct/28-10-2015/Page5/P5-3.jpg

پوليو فري پاڪستان ڪڏھن بڻجندو؟؟؟/ماھم سنڌي

#October24th    #WorldPolioDay
پوليو فري پاڪستان ڪڏھن بڻجندو؟؟؟/ماھم سنڌي/ميرپورخاص
mahamsindhi05@gmail.com
24 آڪٽوبر تي پوليو جو عالمي ڏھاڙو آھي.24آڪٽوبر تي روٽري انٽرنيشنل اھو عالمي ڏھاڙو ملھائڻ جو اعلان ڪيو ۽ اھو ڏينھن جوناس سالڪ جو جنم ڏڻ آھي .جوناس سالڪ پھريو  شخص ھيو جنھن پوليو جي خلاف ٺاھيل ٽيم جي اڳواڻي ڪئي جنھن ۾ وئڪسينون ۽ ڦڙاپياريا ويا ھئا.روٽري انرنيشينل پوليو خلاف بين الاقوامي تنظيم آھي ۽ مفت۾ ھر ھنڌ ڦڙا پھچائي ٿي.ٻين ملڪن سميت پاڪستان ۾ به ان جو برانچون ضلعي سطح تي آھن.اتي ھفتيوار ميٽنگس ڪري صورتحال تي ويچاريو وڃي ٿو.ان تنظيم ھيٺ ٻارن جي پڙھائي لاء مفت اسڪول پڻ ھلن ٿا.ان جي سرپرستي ھيٺ دل جي سوراخ جي مريضن کي پرڏيھ پڻ اماڻيو وڃي ٿو.سنڌ ۾ آيل 2010ع جي مھا ٻوڏ دوران به انھي تنظيم طرفان امداد ورھائي وئي ھئي.24آڪٽوبر جو اھو ڏينھن عوامي موڪل جو ناھي پر ان ھوندي به انھي جي بي انتھا اھميت ھئڻ جي ڪري انھي بابت بحث مباحثا ۽ ويچار ھر حلقي ،ھر ھنڌ ٿيندا آھن.عالمي طور تي پوليو جي خاتمي لاء ڪوششون 1988ع کان ورتيون ويون.جنھن ۾ WHO، يونيسيف ۽ روٽري فائونڊيشن اڳواڻي ڪري رھيون ھيون.انھن جي ورتل ڪوششن جي ڪاميابي ۾ جتي انھي سال ۾ 350,000 ڪيسن جي شناخت ٿي ھئي اھي 2001ع تائين گھٽجي سون تائين وڃي پھتي جيڪا وڏي ڪاميابي ھئي.سپر پاور آمريڪا کي 1994ع ۾ پوليو فري طور قبوليو ويو .يورپ کي 2002ع ۾ پوليو فري جو سرٽيفيڪٽ ڏنو ويو.2012ع ۾ انڊيا به پنھنجو نالو پوليو فري جي لسٽ ۾ لکايو.اھو ڏھاڙو سنڌ سميت سڄي پاڪستان ۽ دنيا ۾ ملھايو وڃي ٿو.اسڪول ۾ موجود استاد پڻ ٻارن کي پوليو بابت سجاڳي ڏين ٿا.

پوليو ھڪ خطرناڪ قسم جو مرض آھي جيڪو ننڍي عمر جي ٻارن تي گھڻو اثر انداز ٿئي ٿو.اھو ھڪ وائرس آھي جنھن جي جسم اندر داخلا بعد ان کان بچاءُ مشڪل ٿيو پوي.اھو وائرس ھڪ کان ٻي ٻار ۾ منتقل پڻ ٿئي ٿو.ان جي ڦھلجڻ جا ذريعا ڪيترائي ئي آھن جئين ته منھن ذريعي ،کاڌي ھوا يا پاڻي جي رستي اندر جسم ۾ داخل ٿئي ٿو ۽ خطرناڪ اثرات ڇڏي ٿو.اھو نروس سسٽم ۾ داخل ٿي انھي جسم کي معذور بڻائي ٿو جنھن سبب ٻار جي ھڪ ٽنگ ڪم نه ڪندي آھي ۽ پوليو جي ڪري ھو بيساکي جي سھاري تي اچي ويندو آھي.ان جي شروعاتي نشانين ۾ بدن ۾ ٿڪاوٽ ،بخار،مٿي جو سور،اُلٽي ڄنگھن ۾ سور ڳچي ۾ تڪليف سان ٿئي ٿي.انھي بيماري جي ٿيڻ بعد بچاءُ ناممڪن آھي.پر اڳواٽ ۾ ان لاء جوڳا قدم وٺي ان کان بچي سگھجي ٿو.پوليو نا صرف ٻار کي جسماني  طور مفلوج  بڻائي ٿو پر انھي مرض جي نحوست ان کي سماج ۾ به رسوا ڪري ٿي.عام زندگي خصوصي طور ٻارن جي زندگي جي جائزي وٺڻ دوران اسان سڀني جي علم ۾ اھو با آساني اچي ويو آھي ته ٻن ڏينھن جو بخار به ھڪ ٻار لاء اذيت ڏيندڙ ھوندو آھي پوء اندازو لڳائڻ مشڪل نه ٿيندو ته ھڪ ٻار ذھني ۽ جسماني طور معذور ٿي ڪيئن ٿو نظرون ملائي سگھي؟ھونئن به وڏن جي ڀيٽ ۾ ٻارن ۾ احساس ڪمتري وڌيڪ ٿئي ٿي.ھو صرف پنھنجي ھم عمر ٻار کان امتحان ۾ توڙي ڪلاس ۾ روم ۾ ٿيل روزانه ٽيسٽ ۾ به ٻه مارڪون گھٽ ٿا کڻن،ياراند دوران شڪست ٿا کائن ته به اداس ٿي ٿا وڃن.ٻار ۾ مقابلو ڪرڻ ۽ ٻين کان اڳتي وڌڻ جي سوچ ۽ سگھ وڏن جي ڀيٽ ۾ بنھ گھڻي ھوندي آھي.تڏھن ئي ته ٻارن کي مستقبل جو آئيندو سڏين ٿا.ڇوته صحت مند ۽ خوشحال ٻار ئي اچڻ واري وقت جي ضمانت ھوندا آھن.
غربت،حقن جي تلفي ۽ نا انصافي وانگر اسان جي سماج ۾ جھالت ۽ لاشعوري به سدائين کان الميو رھيو آھي.جنھن سبب اسان ماڻھن ۽ ترقي يافته ملڪن جي ڊوڙ ۾ سدائين پوئتي رھيا آھيون.سنڌي ۾ چوڻي آھي ته اڻ ڄاڻائي وڏي بدقسمتي آھي. جيڪا ھر طرح سان حقيقت جي عڪاسي ڪري ٿي.پوليو جھڙي موذي مرض جنھن کان بچاءُ لا اسانکي حڪومت جي تعاون سان اقوام متحده طرفان ڦڙن جي صورت ۾ مفت گھر ويٺي علاج ملي رھيو آھي پر ڪٿي ڪٿي اسان گھر آيل نعمت کي به ٺڪرايون  ٿا،جيڪو اسانجي ڪم ظرف ھئڻ ۽ تنگ نظري جو چٽو نمونو آھي.اڄڪلھ ته شھرن توڙي ٻھراڙي ۾ ليڊي پوليو ورڪر ۽ ھيلٿ ورڪر گھر ويٺي پوليو جا ڦڙا ٻارن کي مفت ۾ پياري وڃن ٿا.جيڪر اسان ڪاٿو لڳائي پنھنجو پاڻ انھي علاج جو خرچ کڻون ته اھو ڪيترو نه وڌيڪ ھوندو.پر مونکي ڏسي ۽ ٻڌي دلي افسوس ٿيو ته اڃا به ڪي ماڻھو ۽ ڪي فرد پوليو جي ڦڙن پيارڻ کان انڪار ڪن ٿا ۽ پنھنجن مدي خارج سوچن کي پنھنجي ايندڙ نسل تي مڙھي انھن کي ھميشه لاء ھڪ بي حس ماحول ۾ ڌڪين ٿا.جيتوڻڪ پوليو نا پيارڻ واري خبر ڪافي ھنڌن مان ٻڌي ضرور آھي پر منھنجي ذاتي تجربي مونکي انتھائي گھڻو حيران ڪيو. سال پھرين جي ٻڌل لفظن کي اڄ به منھنجو دماغ دھرائي اداس ٿئي ٿو.منھنجي ئي پري جي مائٽي جي ھڪ بزرگ عورت جنھن جي عمر لڳ ڀڳ 80 سالن جي ھوندي.ھن جي گفتگو ۽ رايا مان خاموشي سان ٻڌنڌي ۽ حيران ٿيندي ويس.جڏھن پوليو جي ٽي ڏينھن جي مھم جو واروآيل ھيو ته ڳوٺ جي ماين سان گڏ ويٺي ويچاري رھي ھئي ته آخر اھي پوليو جا ڦڙا ٻارن کي ڇوٿا پياريو.اھي انگريزن جا موڪليل نسخا پنھنجن ٻارن تي نا آزمايو.اسان پنھنجي دور ۾  ڪڏھن اھي استمعال نه ڪيا پر ڏسو اوھان سڀن کان وڌيڪ طاقتور ھئاسين ۽ ھر ڪم ۽ پورھيو وڏي ڪشالي ڪٽڻ بعد انھن کي  انجام تائين پھچايوسين ۽ ان سڀ جي باوجود به اسان صحتمند رھياسين.ھن جي چوڻ موجب اھي ڦڙا اڄ جي ماڻھن کي بيمارين ۾ مبتلا ڪن ٿا ۽ ڪمزوري آڻين ٿا.ھڪ عجيب دعوي اھا به ڪيس پئي ته اڳ نياڻيون پرڻيون ۽ سال اندر مائرون بڻجي وينديون ھيون پر اڄ ڏسو پرڻجڻ بعد پنج پنج سالن تائين بي اولاد ٿي ڪري اسپتالن ۽ درگاھن جا چڪر پيون ڪاٽين پوء وڃي ٿو ٻار جو سُک نصيب ٿين ٿو.اھي ڦڙا ۽ ٽُڪا جيڪي ٻارن کي ڄمڻ بعد لڳن ٿا اھي لازمي ڪونھن بس پڙھيل ليکيل ۽ سڌريل ٿي اڄ جا جوڙا ٻار کي ڄمڻ شرط ئي اھڙا ٽُڪا ۽ ڦڙا پياري اذيت ڏين ٿا.اڳين زماني ۾ ته جند ئي ڇٽل ھئي.ٻار ڄائو ۽ اتي گھر ۾ ئي ان جي پرورش ٿيندي ھئي تنھن ڪري چاڪ چڱا ڀلا ھوندا ھئا.اھا بزرگ عورت جنھن جي مان حالانڪه تمام گھڻي عزت به ڪيان ٿي پر ان جون اھي صلاحون ۽ طنز ٻڌي مونکي لڳو پئي ته اسان واقعي اڃا پٿر جي دور ۾ رھندي اھي سڀ عادتون ئي پاڻ سان گڏ رکڻ چاھيون ٿا.اھي سوچون ۽ ويچار ڪري ڪيترائي ماڻھو پوليو جا قطرا پيارڻ کان لنوائين ٿا جنھن جو سڌو سنئون اثرانھن جي ٻارن تي پوي ٿي ۽ جيڪر اھڙو ڪو مرض وڏي ٿيڻ بعد ٿئي ٿو ته قسمت کي ڏوھي قرار ڏئي چون ٿا بيماري ۽ معذوري قسمت ۾ ھيس تڏھن ٿيس.جھالت ۽ ڪم عقلي سميت ھڪ ٻيو سبب به آھي جنھن سبب  اسان کي پوئين سالن ۾  پوليو خلاف جنگ ۾ ناڪاميون مليون.
2 مئي 2011ع تي اسلام آباد ۾ اسامه بن لادن جي مارجڻ بعد اھا خبر پڪي ٿي ته ايبٽ آباد ۾ پاڪستاني ڊاڪٽر شڪيل آفريدي جيڪو  پوليو ٽيم سان لاڳاپيل ھيو ان خفيه طريقي سان پوليو مھم جي بھاني سان ان جي جاسوسي ڪري ان کي ڳولھي لڌو ۽ آمريڪي فوجين اوچتو حملو ڪري ان کي ماري وڌو جنھن سبب  پوليو ٽيمن کان طالبانن ۾ ڏھڪاءُ پکڙجي ويو ۽ ھو ھر پوليو جي ٽيم کي آمريڪي جاسوسن جي نظر سان ڏسڻ لڳا .انھي خوف جو اثر سڌو سنئون وڃي عام پوليو ٽيمن تي پيو ۽ 2012ع تائين 66 پوليو ورڪر طالبان پاران قتل ڪيا ويا جنھن ۾ عام ورڪر انھن جا گارڊ ۽ ڊرائيور پڻ ھئا.انھن جي جٿي سرپرستي ھئي اتي انھن پوليو ورڪرن جي داخلا تي پابندي ھڻي ڇڏي.اتر وزيرستان ۾ اتان جي مقامي طالبانن جي اڳواڻن فتوي به جاري ڪئي ته جيستائين آمريڪي ڊرون حملا نٿا رڪجن انھن جي داخلا تي پابندي آھي.انھي سلسلي ۾ وال چاڪنگ توڙي بينر ڇپائي گھر گھر ورھايا ويا ۽ ڌمڪايو به ويو ته جيڪر اوھان پنھنجن ٻارن کي ڦڙا پيارا ته سنگين نتيجن جا ذميوار پاڻ ھوندا.
ھلندڙ سال بلوچستان صوبي ۾ پوليو جا 6 نوان ڪيس ظاھر ٿيا آھن جن جي صوبائي صحت کاتي پاران تصديق ٿي چڪي آھي.جڏھن ته 4 ڪيس سنڌ ۾ ،خيبرپختونخواھ ۽ فاٽا ۾ ٽوٽل 23 ٿيڻ سان سڄي پاڪستان ۾ ھن سال 32 ٻارڙا اھڙا آھن جيڪا اڃا تائين پوليو جھڙي مرض ۾ مبتلا آھن.جڏھن ته 2014ع سال جي مقابلي ۾ 70 سيڪڙو تائين گھٽيا آھن پوئين سال ڏسبو ته 306 ڪيس ظاھر ٿيا ھئا.جيتوڻڪ دنيا ۾ پاڪستان ۽ افغانستان ئي وڃي بچيا آھن جيڪي اڃا تائين پوليو فري نه بڻجي  سگھيا آھن.ورلڊ ھيلٿ آرگناميزيشن WHO  ته اھو به چيو آھي ته جلد ئي نائيجيريا کي پوليو فري سرٽيفڪيٽ ڏئي ڪلئير قرار ڏنو ويندو.ھي اھي  ئي ھنڌ آھن جٿي 20 سال اڳ سال ۾ 1000کان مٿي پوليو ڪيس ايندا ھئا جيڪا سڄي دنيا مان سڀ کان وڏي ۽ ڇرڪائيندڙ تعداد ھئي.ھڪ رپورٽ موجب گزريل سال جي جولاء ۾ اتي آخري ڪيس ظاھر ٿيو ھيو.ان بعد ڪو ڪيس نه آيو آھي.
ھاڻي پاڪستان ۽ افغانستان جن جون سرحدون پڻ ملن ٿيون اھي ئي جئين ته  اڃا تائين دھشتگردي، مذھبي انتھاپسندي،طالبانائيزيشن  مان آزاد نه ٿياآھن اھڙي طرح ھي پوليو به اھي ملڪ ڇڏڻ لاء تيار نظر نه پيو اچي.26 سيپٽمبر تي نيورياڪ ۾ وزيراعظم نوازشريف جي بل گيٽس سان ملاقات ٿي جنھن تي پوليو خلاف جنگ کي ڪامياب بڻائڻ لاء اُپاءُ ورتا ويا.ھن پاڪستان جي مدد ڪرڻ  تعاون ڪرڻ جي خاطري ڪرائي ۽ خواھش جو اظھار ڪيائين ته اسان پاڪسان کي پوليو فري ڏسڻ چاھيو  ٿا.
پاڪستان ۾ پوليو جي ڦڙن جي باقاعدگي سان شروعات 1994ع ۾ ٿي جڏھن بينظير ڀٽو ملڪ جي ٻي دفعا وزيراعظم بڻيل ھئي ۽ ان پنھنجي ننڍي نياڻي آصفه ڀٽو زرداري کي پوليو جا ڦڙا پياري سڄي ملڪ ۾ ان مھم جو آغاز ڪيو.ھاڻي آصفه ڀٽو پوليو جي پاڪستاني سفير پڻ مقرر ٿيل آھي ۽ ھو پڻ پوليو فري پاڪستان لاء ڪوششون وٺي رھي آھي.وزيراعظم سميت ٻين اڳواڻن سان ملاقاتون ڪري ان بابت جائزو وٺندي رھي ٿي.سندس چوڻ آھي ته منھنجي امڙ بينظير ڀٽو جو خواب ھيو ته پاڪستان جو ھر ٻارڙو پوليو کان آجو ھجي ۽ مان ان جي مشن ۽ اڻپوري خواب کي تعميراتي طور تي مڪمل ڪرڻ لاء جدوجھد ڪري رھي آھيان.سنڌ صوبي ۾ ڪاٿي موجب 4 ملين ٻارڙن کي ڦڙا پياريا ويندا جن جي پنج سال کان عمر گھٽ آھي.سنڌ ۾ آڪٽوبر ۾ شروع ٿيل مھم مرحلن ۾ طئي ڪئي وئي ھئي.
سنڌ ۾   8,  9  ,10 آڪٽوبر تي پوليو ڪمپئن جو پھريون مرحلو شروع ڪيو ويو ھيوجنھن ۾ ڪراچي جو ٽارگٽ مڪمل ڪرڻو ھيو.اتي جي آفيشل بيان موجب انھن چيو ته  اسان کي وڏيون اميدون ھيو ته ڪراچي ھن دفعي پوليو کان آجو ھوندو پر موجوده ڪيس ڏسي ائين پيو لڳي جئين سڄي محنت ضايع ٿي وئي آھي .ٻي مرحلي  ۾ سنڌ جي 12 ضلعن ۾ پوليو مھم ھلي ھئي جيڪا  12کان 15  آڪٽوبر تائين  ھلي .سنڌ جي صحت جي صوبائي وزير ڄام مھتاب ڏھر  جي بيان موجب ته ان مھم دوران 40 لک ٻارن کي حيدرآباد ،لاڙڪاڻو ،دادو ،ڄامشورو ،سانگھڙ ،سکر گھوٽڪي، شڪارپور ،جيڪب آباد ،ڪشمور ،نوشھروفيروز ،شھيد بينظير آباد ،خيرپور ۽ قمبر ضلعي ۾ پياريا ويندا.
پنجاب ۾ سخت سيڪيورٽي ۽ انتظامن ھيٺ 13 آڪٽوبر کان شروعات ٿي ھئي.جتي صرف لاھور صوبي ۾ ئي 6 لک ٻارڙا پنج سال جي عمر کان گھٽ آھن.جنھن لاء 1919 جي تعداد تي ورڪرن جي ٽيم ٺاھي وئي ھئي.بلوچستان ۾ به 13 آڪٽوبر کان شروعات ٿي جنھن ۾ چيو ويو ته 11 ضلعن ۾  سخت سيڪيورٽي ھيٺ شروعات ڪئي وئي ھئي .صحت کاتي موجب 13620 ٻارڙن جي پوليو وئڪسين ڪئي وئي ھئي ۽  27000 افغاني پناھگير ٻارن کي پڻ پوليو ڦڙا پياريا ويا.صوبي خيبرپختونخواھ ۾ 10 آڪٽوبر کان شروع ڪئي وئي ھئي .جنھن ۾ 30 لک 28 ھزار ٻارن جو ڪاٿو لڳايو ويو.جنھن لاء  9 ھزار 8 سئو 75 ماڻھن تي ٻڌل ٽيم ٺاھي وئي جيڪا لکن جي تعداد ۾ ٻارڙن کي ڦڙا پياريندي.حالانڪه ھن دفعي اھا اميد ۽ ڀرپور ڪوشش ڪئي پئي وڃي ته ٻي سال تائين اھو تعداد نه ھئڻ جي برابر ٿي وڃي.پر ھن دفعي جي ناڪامي پڻ افسوسناڪ آھي.32 جي تعداد تي ڪيس سامھون اچڻ غير يقيني واري صورتحال پيدا ڪري رھي آھي.ٻين ڪوششن سان گڏ ھڪ اھم مسئلو جھالت ۽ دھشتگردي پڻ آھي.جن جي ڪري جٿي اسان ٻين مڙني مسئلن ۾ ڦاٿل آھين اتي اسانجي مستقبل جا معمار پڻ صحت جي رسڪ کي منھن پيا ڏين.پوليو جي عالمي ڏينھن تي ان مسئلي بابت سجاڳي لاء ڪيترائي ميڙاڪا مجمعا ٿيندا پر ضرورت ان ڳالھ جي آھي ته اھا سجاڳي انھن ذھنن کي به منور ڪري جن ۾ اڃا انڌھيري جا پاڇا پختا بيٺل آھي.ھن دفعي پوليو فري بڻجڻ جو سڀ ڪوششون رائيگان ويون پر پوء به ھمت ھارائڻ بجائي ارادن ۾ وڌيڪ پختگي آڻڻ سان نئي سر بھتر اميد ڪري سگھجي ٿي.
http://www.sindhexpress.com.pk/epaper/PoPupwindow.aspx?newsID=130323687&Issue=NP_HYD&Date=20151024

http://www.onlineindusnews.com/2015/10/پوليو-فري-پاڪستان-ڪڏهن-بڻجندو/
http://dailyjeejal.com/e-paper/2015-10-23/news/page4/1%20(3).htm

http://farm6.staticflickr.com/5774/21769011464_d0f0d98ae3_o.jpg

ﮐﺒﮭﯽ ﮐﺒﮭﯽ ﻣﺮﮮ ﺩﻝ ﻣﯿﮟ ﺧﯿﺎﻝ ﺁﺗﺎ ﮨﮯ.

#October25th  35th  #DeathAnniversary 
#SahirLudhianvi
ﮐﺒﮭﯽ ﮐﺒﮭﯽ ﻣﺮﮮ ﺩﻝ ﻣﯿﮟ ﺧﯿﺎﻝ ﺁﺗﺎ ﮨﮯ.
ﮐﮧ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺗﺮﯼ ﺯﻟﻔﻮﮞ ﮐﯽ ﺯﯾﺴﺖ ﮐﺎ ﻣﻘﺪﺭ ﭼﮭﺎﺅﮞ ﻣﯿﮟ،
ﮔﺰﺭﻧﮯ ﭘﺎﺗﯽ ﺗﻮ ﺷﺎﺩﺍﺏ ﮨﻮ ﺑﮭﯽ ﺳﮑﺘﯽ ﺗﮭﯽ.
ﻋﺠﺐ ﻧﮧ ﺗﮭﺎ ﮐﮧ ﻣﯿﮟ ﺑﮯ ﮔﺎ ﻧﮧﺀ ﺍﻟﻢ ﮨﻮ ﮐﺮ،
ﺗﺮﮮ ﺟﻤﺎﻝ ﮐﯽ ﺭﻋﻨﺎﺋﯿﻮﮞ ﻣﯿﮟ ﮐﮭﻮ ﺭﮨﺘﺎ.
ﺗﺮﺍ ﮔﺪﺍﺯ ﺑﺪﻥ،ﺗﯿﺮﯼ ﻧﯿﻢ ﺑﺎﺯ ﺁﻧﮑﮩﯿﮟ،
ﺍﻧﮩﯽ ﺣﺴﯿﻦ ﻓﺴﺎﻧﻮﮞ ﻣﯿﮟ ﻣﺤﻮ ﺭﮨﺘﺎ.
ﭘﮑﺎﺭﺗﯿﮟ ﻣﺠﮭﮯ ﺟﺐ ﺗﻠﺨﯿﺎﮞ ﺯﻣﺎﻧﮯ ﮐﯽ،
ﺗﺮﮮ ﻟﺒﻮﮞ ﺳﮯ ﺣﻼﻭﺕ ﮐﮯ ﮔﮩﻮﻧﭧ ﭘﯽ ﻟﯿﺘﺎ.
ﺣﯿﺎﺕ ﭼﯿﺨﺘﯽ ﭘﮭﺮﺗﯽ ﺑﺮﮨﻨﮧ ﺳﺮ ﺍﻭﺭ ﻣﯿﮟ،
ﮔﮭﻨﯿﺮﯼ ﺯﻟﻔﻮﮞ ﮐﮯ ﺳﺎﺋﮯ ﻣﯿﮟ ﭼﮭﭗ ﮐﮯ ﺟﯽ ﻟﯿﺘﺎ.
ﻣﮕﺮ ﯾﮧ ﮨﻮ ﻧﮧ ﺳﮑﺎ ﺍﻭﺭ ﺍﺏ ﯾﮧ ﻋﺎﻟﻢ ﮨﮯ،
ﮐﮧ ﺗﻮ ﻧﮩﯿﮟ ﺗﺮﺍ ﻏﻢ،ﺗﯿﺮﯼ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺑﮭﯽ ﻧﮩﯿﮟ.
ﮔﺰﺭ ﺭﮨﯽ ﮨﮯ ﮐﭽﮫ ﺍﺱ ﻃﺮﺡ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺟﯿﺴﮯ،
ﺍﺳﮯ ﮐﺴﯽ ﮐﮯ ﺳﮩﺎﺭﮮ ﺁﺭﺯﻭ ﺑﮭﯽ ﻧﮩﯿﮟ.
ﺯﻣﺎﻧﮯ ﺑﮩﺮ ﮐﮯ ﺩﮐﮩﻮﮞ ﮐﻮ ﻟﮕﺎ ﭼﮑﺎ ﮨﻮﮞ ﮔﻠﮯ،
ﮔﺰﺭ ﺭﮨﺎ ﮨﻮﮞ ﮐﺠﮫ ﺍﻧﺠﺎﻧﯽ ﺭﮪ ﮔﺰﺍﺭﻭﮞ ﺳﮯ.
ﻧﮧ ﮐﻮﺋﯽ ﺟﺎﺩﮦﺀ ﻣﻨﺰﻝ ﻧﮧ ﺭﻭﺷﻨﯽ ﮐﺎ ﺳﺮﺍﻍ،
ﺑﮭﭩﮏ ﺭﮨﯽ ﮨﮯ ﺧﻼﺅﮞ ﻣﯿﮟ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﯿﺮﯼ.
ﺍﻧﮩﯽ ﺧﻼﺅﮞ ﻣﯿﮟ ﺭﮦ ﺟﺎﺅﮞ ﮔﺎ ﮐﺒﮭﯽ ﮐﮭﻮ ﮐﺮ،
ﻣﯿﮟ ﺟﺎﻧﺘﺎ ﮨﻮﮞ ﻣﺮﯼ ﮨﻢ ﻧﻔﺲ ﻣﮕﺮ ﯾﻮﻧﮩﯽ.
ﮐﺒﮭﯽ ﮐﺒﮭﯽ ﻣﯿﺮﮮ ﺩﻝ ﻣﯿﮟ ﺧﯿﺎﻝ ﺁﺗﺎ ﮨﮯ.
ﺳﺎﺣﺮ ﻟﺪﮬﯿﺎﻧﻮﯼ

اردو کے نامور شاعر ساحر لدھیانوی کی آج 35ویں برسی ہے۔ان کا جنم 8 مارچ 1921 کو ہوئا۔ان کا انتقال 25 آکٹوبر 1980 کو هوئا.
ان کے عشق کے داستاں  بہت مشہور ہیں کچھ امرتا پریتم کی کھی یہاں میں دھراونگی ۔
امرتا کہتی ہیں میری ملاقات ساحر سے 1944 کو نگر میں ہوئی جو کے لاہور اور امرتسر کے درمیاں ایک چھوٹا سا دیہاتی علائقہ هے. ساحراردو اور پنجابی زبان کے مشاعرے میں شریک تھے اور شاعری پڑھ رھے تھے۔اس دفعا میں نے پہلے دفعا ساحر کی آواز سنی۔وہ جوں جوں شاعری پڑھتے گئے ایک نامعلوم ،انجانا سا جادو اس کی آواز میں تھا ۔جوں جوں میں سنتی گئی ایک عجیب سے کشش مجھے اسکی طرف کھینچتی جا رھے تھی. یے جزبات مجھے پھلی دفعا کسی کی آواز سن کے محسوس ہو رہے تھے جب کے اس وقت میرا شوہر پریتم سنگھ میرے  زندگی می ساتھ موجود تھا پر وہ میرے دل کے اتنے قریب تک کبھی نہ پہنچ پایا تھا.شاید یہ ایک بہت ہی خاص اور بی انتہا اہمیت کے حامل اس جزبے کی ابتدا تھی۔جوکے میرے علم میں بعد میں جا کے  آیا۔

ماھم سندھی.